رشد موهای زائد مخصوصاً زمانی که منشا هورمونی دارد، یکی از مشکلات شایع در میان زنان و حتی برخی مردان است. این وضعیت معمولاً به‌دلیل بیماری‌ها یا اختلالاتی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یا بیماری‌های مربوط به غدد درون‌ریز (مثل تیروئید، فوق‌کلیه و هیپوفیز که تولید هورمون را کنترل می‌کنند) است. برای درمان موهای زائد هورمونی، وضعیت هورمون‌ها و سلامت فرد باید مورد بررسی قرار گیرد تا عوامل ایجادکننده این مشکل شناسایی شوند.

علت رشد موهای زائد هورمونی چیست؟

هیرسوتیسم یا رشد بیش‌ از حد موهای ضخیم در نواحی غیرمعمول بدن (مانند صورت، چانه یا سینه در زنان) معمولاً نشانه‌ای از وجود اختلالات هورمونی در بدن است. مهم‌ترین دلایل عبارتند از:

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

شایع‌ترین علت هیرسوتیسم در زنان، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک است. در این اختلال، تعادل طبیعی میان هورمون‌های زنانه و مردانه به‌هم می‌خورد و میزان آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه) افزایش می‌یابد.

علائم این بیماری معمولاً از دوران بلوغ آغاز می‌شوند و به‌تدریج باعث رشد موهای زائد، افزایش وزن، قاعدگی نامنظم، مشکلات باروری و گاهی تشکیل کیست‌های کوچک در تخمدان‌ها می‌شوند.

سندرم کوشینگ

زمانی‌که بدن به تولید بیش از اندازه هورمون کورتیزول بپردازد یا فرد برای مدت طولانی از داروهای حاوی کورتیزول مانند پردنیزولون استفاده کند، احتمال بروز سندرم کوشینگ افزایش می‌یابد.

این افزایش کورتیزول می‌تواند باعث رشد موهای ناخواسته، چاقی، تغییرات پوستی و سایر مشکلات هورمونی شود.

هیپرپلازی مادرزادی آدرنال (CAH)

این اختلال ژنتیکی از زمان تولد وجود دارد که در پی آن، غدد فوق‌کلیوی قادر به تنظیم صحیح تولید هورمون‌ها نیستند. در نتیجه، مقدار زیادی آندروژن و مقدار کمی کورتیزول در بدن تولید می‌شود که رشد موهای زائد و سایر تغییرات هورمونی را به‌دنبال دارد.

تومورهای غدد درون‌ریز

در موارد نادر، وجود تومور در تخمدان‌ها یا غدد فوق‌کلیوی به ترشح بیش از حد آندروژن و بروز موهای زائد چانه و سایر نواحی منجر می‌شود.

برای درمان موهای زائد هورمونی که به این دلیل ایجاد می‌شوند باید در ابتدا برای درمان تومورها گام بردارید.

داروها

برخی داروها نیز می‌توانند رشد موهای زائد سینه و سایر نواحی بدن را تحریک کنند. از جمله این داروها می‌توان به ماینوکسیدیل (برای درمان ریزش مو)، دانازول (مورد استفاده در درمان اندومتریوز)، تستوسترون و مکمل‌های حاوی DHEA اشاره کرد.

حتی تماس پوستی با محصولات حاوی آندروژن که توسط دیگران استفاده می‌شود نیز ممکن است چنین تاثیری داشته باشد.

هیرسوتیسم بدون علت مشخص

در برخی زنان، هیچ دلیل واضحی برای این وضعیت یافت نمی‌شود. در این حالت رشد موهای زائد سینه، چانه، شکم و …  به عوامل ژنتیکی یا حساسیت بیشتر فولیکول‌های مو نسبت به آندروژن‌ها مرتبط است.

جهت مشاوره لیزر درمانی، می‌توانید نوبت خود را به صورت آنلاین رزرو کنید:

بهترین روش‌های درمان موهای زائد هورمونی

درمان موهای زائد هورمونی باتوجه به علت بروز آن متفاوت است. در صورتی‌که رشد موها به‌دلیل اختلالات هورمونی یا بیماری‌های زمینه‌ای نباشد، معمولاً درمان خاصی نیاز ندارد. اما اگر منشا هورمونی یا ژنتیکی داشته باشد، درمان باید زیر نظر پزشک انجام شود.

معمولاً موثر و بهترین روش درمان موهای زائد هورمونی با نظر پزشک و بر اساس ترکیبی از رو‌ش‌های حذف مو زائد و داروهای رایج برای درمان هیرسوتیسم انتخاب می‌شود.

مهم‌ترین داروهایی که برای درمان موهای زائد هورمونی انجام می‌شود، عبارتند از:

1.    قرص‌های ضدبارداری خوراکی

یکی از روش‌های موثر برای درمان موهای زائد هورمونی در زنانی که قصد بارداری ندارند، مصرف قرص‌های ضد بارداری است. این داروها به کاهش تولید آندروژن و کند شدن رشد موهای جدید منجر می‌شوند.

2.    داروهای ضدآندروژن

در صورتی‌که قرص‌های ضدبارداری تاثیر کافی نداشته باشند، پزشک ممکن است داروهای ضدآندروژن تجویز کند. این داروها با جلوگیری از اثرگذاری آندروژن‌ها بر فولیکول‌های مو، رشد موهای زائد را کاهش می‌دهند. اثرگذاری این دارو اغلب بعد از شش ماه مشخص می‌شود.

3.    کرم‌های موضعی کنترل رشد مو

یکی از گزینه‌های غیرتهاجمی برای کاهش رشد موهای زائد چانه و صورت در زنان، استفاده از کرم‌هایی با نام تجاری Vaniqa است.

این کرم رشد موهای جدید را کند می‌کند، اما موهای موجود را از بین نمی‌برد. استفاده دو بار در روز از این کرم‌ها به‌همراه روش‌هایی مانند لیزر می‌تواند نتیجه خوبی درپی‌ داشته باشد.

بیشتر بخوانید: هزینه لیزر موهای زائد در تهران

روش‌های تخصصی حذف مو معمولاً ماندگاری بیشتری نسبت به شیوه‌های خانگی دارند و حتی می‌توان آن‌ها را همراه با درمان دارویی به کار برد. در ادامه، دو روش رایج و موثر در این زمینه معرفی می‌شوند:

1.    لیزر رفع موهای زائد

در لیزر موهای زائد، پرتو نوری بسیار متمرکز از سطح پوست عبور داده می‌شود و به فولیکول‌های مو آسیب می‌زند تا رشد مجدد موها متوقف شود.

لیزر برای افرادی که موهای تیره‌تری مانند قهوه‌ای یا مشکی دارند، نسبت به روش‌های دیگر اثربخش‌تر است.‌ پیش از انجام لیزر، بهتر است با پزشک خود درباره نوع لیزر مناسب، مزایا و عوارض احتمالی مشورت کنید.

2.    الکترولیز

در روش الکترولیز، متخصص با استفاده از سوزن‌های بسیار ظریف، جریان الکتریکی ملایمی را به فولیکول مو وارد می‌کند تا آن‌ها را از بین ببرد. این کار به توقف دائمی رشد مو در ناحیه مورد نظر منجر می‌شود، اما به چندین جلسه نیاز دارد.

برای افرادی که موهای روشن، بلوند یا سفید دارند، الکترولیز گزینه مناسب‌تری نسبت به لیزر است.

3.    روش‌های مراقبت شخصی برای درمان موهای زائد هورمونی

برخی از روش‌های خانگی می‌توانند موهای زائد هورمونی را از بین ببرند یا باعث شوند کمتر به چشم بیایند. این روش‌ها ساده، کم‌هزینه و در دسترس هستند، اما معمولاً تاثیر موقتی دارند. در ادامه به رایج‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• اصلاح با تیغ: یکی از سریع‌ترین و ارزان‌ترین شیوه‌ها برای از بین بردن موهای زائد است، اما نتیجه کوتاه‌مدتی دارد.
• اپیلاسیون (وکس): در این روش موم گرم روی سطح پوست و در محل رشد مو قرار می‌گیرد و با کشیدن آن، موها از ریشه جدا می‌شوند.
• استفاده از کرم‌ها و محصولات موبر: ساختار مو را تجزیه و آن‌را از سطح پوست جدا می‌کنند. ژل‌ها، کرم‌ها و لوسیون‌های موبر در فروشگاه‌ها به‌راحتی در دسترس‌ هستند.
• دکلره: روشی برای روشن‌تر کردن رنگ مو‌های زائد است تا دیده نشوند.